آیا شما از آن دست افرادی هستید که وقتی کسی نسبت به عملکردتان بازخورد نه چندان مثبتی ارائه میدهد، احساس بدی به شما دست می دهد؟ آیا به شکلی ناخودآگاه عکس العملی تدافعی از شما سر می زند و شروع به انکار و مقاومت می کنید، یا با شروع بحث به مقابله با او میپردازید.
اگر جواب شما در اینجا مثبت است، احتمالاً شما با چنین رفتاری مانع از رشد روابطتان خواهید بود.
البته نگران نباشید تدافعی عمل کردن ناشی از تلاشی برای زنده ماندن در ذات انسانیست، احتمالاً فقط تلاش می کنید از خود در برابر حمله هایی که احساس می کنید به سوی شما یا اعتبارتان شده است محافظت کنید.
ممکن است حتی شما متوجه این امر نشوید که اکثر مواقع به شکلی تدافعی عمل میکنید. اما هنگامی که دقیق میشوید متوجه میشوید که در این مواقع نه تنها مشکلات حل نمیشوند بلکه تعارض نیز شدت می گیرد.
درواقع این حالت تدافعی مزمن دلیل حتمی افول روابط است چرا که مانعی بر حس همدردی می شود و شما را در جایگاهی مقابل پارتنرتان قرار می دهد.
دکتر جان گاتمن (Dr. John Gottman) در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که تدافعی بودن یکی از چهار پیش بینی کننده برتر در طلاق است. او طی یک کار جالب مشخص کرده است که مانورهای دفاعی ای که توسط افراد در زندگی مشترک به کار می رود چه چیزهایی هستند.
ببینید شما از کدام یک از این تاکتیک های دفاعی در زندگی مشترکتان استفاده می کنید!؟
تاکتیک های تدافعی:
- انکار مسئولیت: شما زمانی به این شیوه عمل می کنید که میدانید که هیچ اشتباهی از شما سر نزده. ” من هرگز نگفتم که…” “من هیچ کار اشتباهی انجام ندادم” “هرچه از دستم برمیومده انجام دادم بقیش دست من نبود”.
- بهانه آوردن: شما بهانه می آورید زیرا دلیل خوبی برای انجام دادن یا ندادن آن کار وجود ندارد.
- هرچند بهانهتان زیر سئوال باشد. ” ترافیک بدی بود” ” من نمیتونسنم چون رییسم زنگ زده بود و صحبت ما طول کشید”
- مخالفت با حس منفی از ذهن او: این در شرایطی است که شریک زندگی تان درباره احساسات یا انگیزه هایتان فرضیات اشتباه و ناخوشایند بیان می کند. در این مواقع شما با خشم با او بحث می کنید یا بدون حس بخشش یا عدم اطمینان به او پاسخ میدهید.
- شکایت متقابل: این مورد زمانی رخ می دهد که طرف مقابل شما کاری را دقیقا به همان بدی انجام میدهد که احساس می کنید به آن متهم هستید. وقتی او میگوید: ” آرزو میکردم اون کاری که گفتی میکنی رو انجام میدادی” و شما میگید: “منم آروز میکردم تو هم لباسات رو کف زمین ول نمیکردی”.
- ورق را برگرداندن: هنگامی که طرف مقابل دقیقا همان کاری را انجام می دهد که شما به آن متهم شده اید، مثلا او میگوید: ” وقتی زنگ میزنم و جواب نمیدی من خیلی نگران میشم” و شما در جواب میگید: ” وقتی تو مثل دیوانه ها رانندگی میکنی چی؟ فرقی داره با این؟” در اینجا شما اوضاع را به نفع خود تغییر دادید و او را متهم می کنید و موضوع کلا تغییر می کند.
- درسته اما…: این رویکرد زمانی به کار میرود که شما میدانید که حق با اوست اما شما دلیل قابل توجیه و اخلاقی دارید که گناه شما کمتر از اوست. ” درسته من باید قبض ها رو پرداخت میکردم، اما منتظر بودم حساب رو پر کنی”
- شکوه و ناله: البته لازم نیست همیشه بلند بلند ناله کنید شما میتوانید بیصدا باشید و مثل یک قربانی رفتار کنید و برای خودتان تاسف بخورید. “چرا همش از من ایراد میگیری، چرا همش من رو ملامت می کنی”
- زبان بدن: زمانی رخ می دهد که شما فراتر از کلام پیش میروید؛ دست به سینه می ایستید، لبخند دروغین بر لب دارید و در خانمها گردنشان را با دست لمس میکنند.
در تمامی موارد رفتار پاسخ شما با حالتی همراه است که در فرد مقابل این احساس را ایجاد می کند که در اینجا جنگی وجود دارد.
حال شما برای شکستن این الگوها چه باید انجام دهید:
- اولین چیز این است که شما در مورد تاکتیک های بالا آگاه باشید و بررسی کنید که تمایل دارید از کدامیک استفاده کنید.
- هنگامی که مورد انتقاد قرار میگیرید سعی کنید گفته های پارتنرتان را با لحنی بیطرفانه برای خود به تصویر بکشید. احساساتتان را بپذیرید اما به دنبال دفاع برنیایید. درعوض یک گزینه جایگزین برای رسیدگی به شکایت او ارائه دهید. شریک زندگی شما میتواند با یک واکنش منطقی آرام شود و شما را به عنوان یک همراه در زندگی اش ببیند نه یک پارنتر دعوایی.
به یاد داشته باشید که وقتی از حالت تدافعی خارج می شوید برعکس مبارزات واقعی، بیشتر در امنیت خواهید بود زیرا شریک زندگی شما به جای آنکه مقابل شما قرار بگیرد در جبهۀ موافق شما خواهد بود. ( همچنین بخوانید: هنر مذاکره در رابطه)
- تلاش کنید حقیقت را در عبارتی که باعث شده حالت تدافعی به خود بگیرید دریابید. همیشه یک چیزی وجود دارد حتی خیلی کوچک.
- شما میتوانید بدون آنکه حالت تدافعی داشته باشید از خود دفاع کنید. وقتی گفته میشود حالت تدافعی را کاهش دهید به این معنا نیست که اجازه دهید مورد حمله قرار بگیرید. شما میتوانید واقعیت را با آرامش بیان کنید و احترام خود را حفظ کنید. مثلاً: ” نه قصد من چنین چیزی نبود” یا ” نه اونی که من متوجه شدم این نبود”. به جای مقابله به مثل، شما میتوانید به سادگی نقطه نظر خود را بیان کنید. در اینجا حفظ آرامش و لحنی بی طرفانه بسیار اهمیت دارد.
اگر فکر میکنید پارتنر شما فردیست که حالت تدافعی بالایی دارد، ابتدا مطمئن شوید که شما باعث ایجاد چنین حالتی در او نشده اید و اگر وی هنوز حالت تدافعی دارد، تاکنیک ها را بشناسید و نگذارید شما را درگیر خود کند. مثلا اگر پارتنرتان از روش برگرداندن ورق به نفع خودش استفاده میکند، تشخیصش دهید و به جای اینکه به دنبال دفاع از خود برآیید، متوقفش کنید و نگذارید موضوع را عوض کند.
برگرفته از: monikahoyt